Het aantal nesten van Aziatische hoornaar is in 2023 vervijfvoudigd in Vlaanderen. Dit volgens het recente rapport van het Vlaams meldpunt voor nesten van Aziatische hoornaar, Vespa-Watch. Deze exotische indringer lijkt zich steeds verder te verspreiden in Europa, wat vragen oproept over de impact ervan. Maar wat onderscheidt de Aziatische hoornaar eigenlijk van zijn inheemse tegenhanger, de Europese hoornaar? En hoe kunnen we deze groeiende bedreiging het hoofd bieden? WespenVrij (of ook wel VermiServe) staat klaar om deze vragen te beantwoorden.
Herkomst en Verspreiding
De invasie van de Aziatische hoornaar in Europa begon als een sluipende dreiging, ontdekt in aardewerk uit China in Frankrijk in 2004. Sindsdien heeft deze exotische soort zich als een onstuitbare kracht verspreid over het continent. Met snelgroeiende populaties die nu worden waargenomen in landen overal, van Nederland tot Portugal. De snelle opmars van deze invasieve soort heeft de aandacht getrokken van wetenschappers, beleidsmakers en het publiek. Dit omdat de Aziatische hoornaar een reële bedreiging vormt voor de inheemse biodiversiteit en de menselijke leefomgeving.
Hoewel zijn oorsprong in Zuidoost-Azië ligt, heeft de Aziatische hoornaar zich snel aangepast aan de omstandigheden in Europa. Het geeft de voorkeur aan gebieden waar menselijke activiteit overvloedig is. Dit verklaart waarom deze wesp vaak wordt aangetroffen in stedelijke gebieden. Hier zijn voedselbronnen overvloedig en nestplaatsen gemakkelijk toegankelijk, zoals in en rond gebouwen.
De opkomst van de Aziatische hoornaar als een ‘cultuurvolger’ heeft zijn verspreiding nog verder vergemakkelijkt. Hierdoor komt deze steeds dichter bij menselijke nederzettingen en landbouwgebieden. Het vermogen van deze soort om snel nieuwe territoria te koloniseren, heeft geleid tot een groeiende bezorgdheid over de impact ervan op inheemse ecosystemen en economische activiteiten, zoals de imkerij.
Biologie en Gedrag
Net als de Europese hoornaar heeft de Aziatische hoornaar een jaarlijkse cyclus. Het begint met de ontwaking van de koninginnen in maart of april, gevolgd door de bouw van kleine nesten. Naarmate de zomer vordert, groeien deze nesten uit tot grote structuren, vaak hoog in bomen of zelfs in menselijke constructies. In deze nesten kunnen duizenden Aziatische hoornaars leven, die actief blijven tot de herfst, wanneer nieuwe koninginnen en mannetjes worden voortgebracht.
Herkennen van de Aziatische Hoornaar
Het identificeren van de Aziatische hoornaar is cruciaal voor effectieve bestrijdingsmaatregelen. Kenmerkend voor deze soort zijn onder andere de zwarte kop met een oranje-geel gezicht, het zwarte borststuk met een fluwelige schijn, en het donker gekleurde achterlijf met gele banden op bepaalde segmenten. Het verschil met de Europese hoornaar is subtiel maar belangrijk, vooral gezien de verschillen in gedrag en nestbouw.
Impact op de Natuur en Mens
De Aziatische hoornaar vormt een bedreiging voor zowel de natuur als de mens. Ze zijn efficiënte jagers en kunnen een aanzienlijke impact hebben op inheemse insectenpopulaties, vooral bestuivende insecten zoals honingbijen. Dit kan leiden tot verstoringen in ecosystemen en zelfs economische schade veroorzaken in sectoren zoals de imkerij.
Hoewel de Aziatische hoornaar steken kan veroorzaken, is de dreiging voor mensen over het algemeen laag. Ze zijn niet agressief tenzij ze zich bedreigd voelen, en hun angel, hoewel pijnlijk, is niet bijzonder gevaarlijk voor de meeste mensen. Echter, voor mensen met allergieën kan een steek ernstige gevolgen hebben en moet medische hulp worden gezocht indien nodig.
Bestrijding en Preventie
Het bestrijden van de Aziatische hoornaar is essentieel om verdere verspreiding en schade te voorkomen. Meldingen van nesten moeten je serieus nemen en je kan Wespenvrij opbellen indien u een bestrijder wenst tegen wespennesten of de Aziatische of Europese hoornaar. Het verwijderen van nesten moet echter worden overgelaten aan professionals zoals VermiServe, om risico’s voor zowel mens als natuur te minimaliseren.
De aanpak van Wespenvrij omvat methoden zoals het vernietigen van nesten, gebruik van insecticiden en het testen van gifvrije alternatieven. Het doel is om effectief te zijn in het verwijderen van de Aziatische hoornaar zonder onnodige schade aan te richten aan andere soorten of het milieu.
Kortom, de Aziatische hoornaar vormt een groeiende bedreiging in Vlaanderen en vereist een gecoördineerde en doortastende aanpak. Met de expertise van Wespenvrij kunnen we deze uitdaging aangaan en onze leefomgeving beschermen tegen de schadelijke gevolgen van deze invasieve soort.